శ్రీ శ్రీ శ్రీ
చేళ భైరవ స్వామి ఆలయం
నొళంబరాజుల కాలంలో ప్రజల భక్తిని, నమ్మకాలను పరిశీలించాలంటే శ్రీ సిద్దేశ్వరస్వామి దేవాలయం కుడివైపున గల చేళభైరవస్వామి ఆలయం గూర్చి
తెలుసుకోవాలి.
శివుని పూజ మంగళహారతి అనంతరం చేళభైరవునికి బెల్లము నైవేద్యం చేయించాలని ప్రతీతి అలా చేస్తే వారి ఇంటికి, పరిసర ప్రాంతాలకు విషపురుగులైన పాము, తేలు, జెరైలనుండి ఖైరవేశ్వరుడు కాపాడునని దేవుని కృపవలన వారు రక్షింపబడుదురని ప్రజలు నమ్మకంతో ప్రత్యేకపూజలు కూడా చేస్తారు.
ఈ ఆలయంలో చేళభైరవస్వామి విగ్రహం, పాములు, తేళ్ళు చెక్కిన శిల్పాలుగలవు. కంచు, ఇత్తడితో చేసిన గోపుర శిఖరానికి బెల్లపు ఉండలు గురిచూచి విసిరి అదృష్టాన్ని పరీక్షించుకొనే భక్తులు ఎందరోగలరు
హేమావతిలోని పాశుపత శైవులకు నోళంబ రాజులు శ్రేయోభిలాషులుగా ఉన్నారని డాక్యుమెంట్ చేయబడింది మరియు ఈ మతపరమైన ప్రకృతి దృశ్యంలో మరింత రహస్యమైన కాలాముఖులు కూడా భాగమైనట్లు బలమైన సూచనలు ఉన్నాయి. నొలంబ శాసనం ప్రకారం, పాశుపతుల ప్రధాన గురువు అయిన లకులీస హేమావతిలో చిలుక-భటరాగా అవతరించి నివసించినట్లు నమ్ముతారు: “తన బోధనలు మరియు ధర్మం యొక్క వారసత్వం మరచిపోతుందనే ఆందోళనతో లకులీసా భూలోక అవతారం ఎత్తాడు ఋషి చిలుక.
నానిన్నేశ్వర దేవత నిర్వహణకు మద్దతుగా నోలంబ రాజు ఇరివా చిలుక-భటరాకు భూమిని అప్పగించాడు. ఇరివా తండ్రి అయ్యప్ప “నన్ని” అనే బిరుదును కలిగి ఉన్నాడు, ఇది “సత్యం యొక్క ఆశ్రయం” అని సూచిస్తుంది మరియు నానిన్నేశ్వరుడు అయ్యప్ప యొక్క రాజ దేవత మరియు సంరక్షకుడు.
నోలంబ పాలిటీ యొక్క మతపరమైన నిర్మాణంలో, పూజారులు రాజ స్మారక కట్టడాల ఉత్సవ నిర్వహణ బాధ్యతను కలిగి ఉంటారు. ఆచారాలు గణనీయమైన బరువును కలిగి ఉంటాయి, ఎందుకంటే సరికాని అమలు ప్రదర్శకుడు, రాజు మరియు రాజ్యం రెండింటికీ తీవ్రమైన పరిణామాలకు దారి తీస్తుంది. సాకా 800-878 A.D. చుట్టూ నోళంబ రాజు మహేంద్రచే నియమించబడిన బరగురులోని రాజ దేవాలయం వద్ద లిఖించబడింది, ఇది పర్యవేక్షక పూజారి (మఠపతి) ఆచార ఉల్లంఘనలకు వ్యతిరేకంగా ఒక హెచ్చరిక. “బ్రహ్మచారి కాని మఠపతి గ్రామాన్ని పాలించే రాజు, నాడ్ మరియు సభను నాశనం చేసాడు మరియు ఐదు మహాపాపాలకు దోషి” అని శాసనం ఉంది.
సిద్దేశ్వర స్వామి ఆలయం
చైత్రం, వైశాఖం మాసాలలో సంధ్యా సమయాలలో సూర్యకాంతి 5.8 అడుగుల ఎత్తు గల సిద్దేశ్వర స్వామిని తాకి చూడడానికి ఏంతో ఆహ్లాదంగా ఉంటుంది.
దొడ్డేశ్వర స్వామి ఆలయం
శ్రీ దొడ్డేశ్వర స్వామి ఆలయములో శైవ పురాణ కథలతో పాటు విష్ణవ పురాణ గాథలు కూడా చెక్కబడి ఉన్నాయి. అతిపెద్ద నంది దేవాలయానికి ఎదురుగా ఉంది.
చేళ భైరవ స్వామి ఆలయం
శ్రీ చేళభైరవస్వామి ఆలయములో బెల్లం నైవేద్యం చేస్తే వారి ఇంటి పరిసరాలకు పాము, తేళ్లు ఇంకా ఎటువంటి విషపురుగులు రాకుండా స్వామి కాపాడుతాడని విస్వాసం.
మల్లేశ్వరస్వామి ఆలయం
మల్లేశ్వరస్వామి ఆలయములో ఉదయం సూర్యకిరణాలతో లింగం ఎంతో ప్రకాశవంతంగా అగుపడును. ఇది దొడ్డేశ్వరాలయానికి ఎడమవైపున కలదు.
విరూపాక్షేశ్వర ఆలయం
ఆలయము శిల్పకళకు ఎంతో ప్రసిద్ధి. ఈ ఆలయము దొడ్డేశ్వరస్వామి ఆలయానికి కుడివైపున కలదు. శివలింగానికి ఎదురుగా మండపంలో నంది చేతితో తాకితే శబ్దం వస్తుంది.
నవకోటమ్మ ఆలయం
సిద్దేశ్వరస్వామికి చెల్లెమ్మగా నవకోటమ్మను ఇక్కడి జనులు పూజిస్తారు. సంతాన ప్రాప్తికై నవకోటమ్మను పూజలు నిర్వహిస్తారు ఇక్కడి జనులు.